dinsdag 22 maart 2011

Geel is de kleur van...het voorjaar!

Voor mij is geel dé kleur van het voorjaar. Geel staat voor zon, warmte, vrolijkheid ... Daarom ben ik na een lange winter blij met gele bloemen in de natuur en in de tuin. In de bermen staan op een zonnige dag de bloemen van speenkruid en klein hoefblad wagenwijd open. In veel tuinen zie je de forsythia bloeien, maar dat geel vind ik persoonlijk wat te veel van het goede. Bij mij in de tuin zijn de toverhazelaar en winterakonieten al uitgebloeid. Daar bloeien nu de gele kornoelje, de eerste kleine narcissen en gele krokussen.

Klein Hoefblad

Gele bloemen trekken veel meer de aandacht dan blauwe of paarse bloemen. Dat schijnt ook voor bijen te gelden. Bijen vallen misschien nog meer voor witte bloemen. Ze kunnen namelijk ultraviolet licht zien (en wij niet). Daarom zien zij witte bloemen als opzichtig blauw en dat trekt hun aandacht. Omdat de meeste bloemen in Nederland door bijen en andere insecten worden bestoven, is de overheersende bloemkleur hier geel of wit. In de tropen zijn vogels die gevoelig zijn voor rood, de belangrijkste bestuivers. En dus zie je daar opvallend veel dieprode bloemen. Bloemen die niet door insecten worden bestoven, maar door de wind, hebben nauwelijks opvallende kleuren. Denk maar aan elzenkatjes. Wilgenkatjes worden weer wel door bijen en hommels bestoven en daarbij valt het gele stuifmeel erg op.

Zijn er eigenlijk ook gele dieren? Ja zeker, en heus niet alleen tropische vogels of Zuid-Amerikaanse pijlgifkikkers. Denk maar aan gele kuikentjes. Volwassen vogels met geel die in Nederland voorkomen, zijn bijvoorbeeld de wielewaal en de gele kwikstaart.
Geel en zwart samen staat voor gevaar en giftig. Denk maar aan de wesp! Er zijn ook soorten zoals geel-zwarte zweefvliegen die net doen alsof ze giftig zijn; ze hopen zo niet gegeten te worden.

Speenkruid

Nu moeten we het nog even doen met narcissen, speenkruid en klein hoefblad. Maar straks kunnen we genieten van gele dotterbloemen langs de waterkant. In mei kleuren de weilanden geel van de paardenbloemen en daarna van de boterbloemen. In juni bloeien de gele lissen. En dan … ja, dan is het zomer en zingt de wielewaal zijn lied. Dan kan ik schrijven over geel als dé kleur van de zomer. Gelukkig is dat nog ver weg. Dus nu gewoon genieten van het voorjaar!

(ook verschenen als column in de Nieuwe Meerbode 23 maart 2011 en op www.ivn.nl/derondevenen&uithoorn)